دسته بندی | فقه و حقوق اسلامی |
بازدید ها | 1 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 27 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 14 |
آثار تربیتی نماز و آثار ترک نماز
آثار تربیتی نماز
نـمـاز در لـغت به معنای پرستش, نیاز, سجود, بندگی و اطاعت, خم شـدن بـرای اظـهـار بـندگی و اطاعت و یکی از فرایض دین و عبادت مـخصوصی است که مسلمانان پنج بار در شبانه روز به جا می آورند.
معنا و مفهوم نماز
نـمـاز در لـغت به معنای پرستش, نیاز, سجود, بندگی و اطاعت, خم شـدن بـرای اظـهـار بـندگی و اطاعت و یکی از فرایض دین و عبادت مـخصوصی است که مسلمانان پنج بار در شبانه روز به جا می آورند.
نـماز یعنی خدمت و بندگی, فرمان برداری, سر فرود آوردن و تعظیم کردن به نشانه احترام. نماز, داروی نسیان و وسیله ذکر خداوند است. نـمـاز, رابـطه معنوی مخلوق با خالق است. نماز یعنی دل کندن از مـادیـات و پـرواز دادن روح; یـعـنی پا را فراتر از دیدنی ها و شنیدنی ها نهادن.
نماز در قرآن و حدیث
فـلـسـفـه, فایده و آثار, شرایط و آداب و اوصاف نماز در آیات و روایـات بـسـیاری آمده که پرداختن به همه آن ها در این جا ممکن نـیـسـت, لـکـن بـه طور مختصر قطره ای از دریای معارف اسلامی را درباره نماز بازگو می کنیم. نماز, بزرگ ترین عبادت و مهم ترین سفارش انبیا است. لقمان حکیم پـسـرش را بـه نـمـاز تـوصـیه می کند.۱ حضرت عیسی(ع) در گهواره فـرمـود: خـدایـم مـرا بـه نـماز و زکات سفارش کرده است.۲ حضرت ابـراهـیـم(ع) هـمـسر و کودک خویش را در بیابان های داغ مکه آن هـنـگـام که هیچ آب و گیاهی نداشت, برای به پا داشتن نماز مسکن داد.۳ پـیـشـوایـان مـعـصوم ـ علیهم السلام ـ هنگام نماز رنگ می باختند. گـرچـه بـعـضـی نـمـاز را به خاطر بهشت یا ترس از عذاب جهنم می خـوانند, اما حضرت علی(ع) نه برای تجارت و ترس از آتش, بلکه به خاطر شایستگی خدا برای عبادت نماز می خواند.۴
آداب نماز و آثار تربیتی آن
شـرایـط و آداب نماز به قدری زیاد است که تمام نظام ها و روابط انـسـانـی را بـه طور خودکار تنظیم و اصلاح می کند. توجه به همه آثـار تـربیتی نماز کار مشکلی است ولی ما چند نمونه آن را بیان می کنیم:
۱. ادب در بـرابـر سـخـن امـام جماعت; در نماز جماعت وقتی امام مشغول خواندن حمد و سوره است باید ساکت باشیم.
۲. مـراعات حقوق دیگران; آب وضو, مکان نمازگزار و لباس او باید حـلال و از مـال دیگران و غصبی نباشد; حتی اگر از مال خمس نداده لباس تهیه کند, نمازش باطل است.
۳. تـغـذیـه و بهداشت نمازگزار; اگر نمازگزار از مشروبات الکلی اسـتـفـاده کـرده باشد, تا چهل روز نمازش مورد قبول نیست. لباس نـمـازگـزار نیز باید پاک باشد و بهتر است به هنگام نماز عطر و مسواک زد و موها را شانه کرد.
معانی بلند عبارات و الفاظ نماز
نـمازگزار با گفتن الله اکبر ابهت همه ابرقدرت ها را می شکند و خـطـ بـطلان بر همه قدرت های طاغوتی, وسوسه های ابلیس و جاذبه های مادی می کشد.
بـا گفتن بسم الله به کار خود قداست و کرامت می دهد و در خود تـوکـل و وابستگی به قدرت غیبی را ایجاد می کند و به دنیا اعلام مـی کـنـد قدرتی که من به او پناه آورده ام, سرچشمه مهربانی ها است.
نوع فایل:word
سایز:27.4 KB
تعداد صفحه:14
دسته بندی | فقه و حقوق اسلامی |
بازدید ها | 2 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 13 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 9 |
آثار و فواید فردی اجتماعی نماز
آنچه مسلم است نمازی که در اسلام اینقدر ارزشمند و با اهمیّت است آثار و فواید زیادی هم از نظر فردی و هم از نظر اجتماعی دارد که ما در اینجا به چند مورد از این فواید و آثار اشاره می کنیم:
الف ـ نماز حافظ تعادل در برابر خوبی و بدی است:
نماز عامل سازنده ای است که پایداری و مقاومت انسان را در فراز و نشیبهای زندگی حفظ می کند و نمازگزار در مقابل هر خیر و شر، خوبی و بدی، خویش را حفظ نموده و به هر بادی نمی لرزد. از این رو می بینیم خداوند در قرآن وقتی طبیعت دنیا پرست انسان را تبیین می کند و خصوصیّات آن را بیان می کند، بلافاصله نمازگزاران را از آن استثناء کرده و آنان را از این رذائل منزّه می داند.1
ب ـ نماز بهترین بازدارنده از فحشاء و منکر است:
«اقم الصلوه ان الصلاه تنهی عن الفحشاء و المنکر و لذکر الله اکبر»2 نماز را بپادار که نماز (انسان را) از کارهای زشت و ناپسند باز می دارد» طبیعت نماز به گونه ای است که انسان را به یاد مبدأ و معاد می اندازد که این دو، بهترین ضامن اجرایی برای خودداری از کارهای زشت و ناپسند و انجام کارهای شایسته است، یعنی انسان وقتی به نماز می ایستد، تکبیر می گوید، خدا را از همه چیزی بالاتر و برتر می شمرد، به یاد نعمت های او افتاده حمد و سپاس او می گوید و او را به رحمانیّت و رحیمیّت می ستاید، به یاد روز قیامت می افتد، اعتراف به بندگی او کرده و از او یاری می جوید، راه راست یعنی راهی را که پیامبران و صدّیقین و شهیدان و صالحان رفته اند.»3 طلب می کند و از راه آنانی که مورد خشم خدا واقع شده و گمراهند به خدا پناه می برد.(مضمون سوره حمد) بعد برای خدا «رکوع می کند و در برابر او پیشانی عبودیّت بر خاک می نهد و غرق عظمت و بزرگی او می شود و خود برتربینی و خودخواهی را فراموش می کند. آنگاه شهادت به یگانگی او می دهد و گواهی به رسالت پیامبر(ص) می دهد.
«نماز و تشریفات»
در روایات اسلامی می خوانیم که امامان ما برای نماز لباس مخصوص داشتند، لباس شرف یابی به حضور خداوند به خصوص نماز عید و جمعه را با لباس مخصوص برگزار می کردند. در نماز باران سفارش شده که امام جماعت لباس خود را وارونه بپوشد تا نشانة تذلل و خشوع بیشتری باشد. پارچه ای همانند حوله (هنگام نماز) بر دوش اندازد و این دستورها به ما نشان می دهد که حال نماز یک سری آداب و تشریفات مخصوص به خود دارد.
نه تنها نماز بلکه هر امر مقدسی. موسی(ع) هم برای گرفتن آیات تورات نیز باید چهل شبانه روز مراسم و مناجات هایی در کوه طور داشته باشد. نماز یک پر از معنوی است که بدون آمادگی های همه جانبه امکان ندارد، تمام آداب و شرایط و احکام نماز را بتوان نشانة اهمیّت آن دانست و آن را به یک آداب رسمی همراه با تشریفات ویژه تشبیه کرد امام رضا(ع) لباسی را که در آن یک میلیون رکعت نماز خوانده بودند به «دعبل» شاعر انقلابی که بیست سال فراری دستگاه بنی عباس بود و در سنّ حدود 90 سالگی بعد از نماز صبح شهید شد جایزه دادند و مردم شهرستان قم برای خریداری آن لباس پول ها دادند ولی «دعبل» آن را نفروخت.
«نکات تربیتی نماز»
الف ـ نماز و طبیعت
نماز تنها یک توجّه قلبی نیست، عملی است همراه با مردم و با بهره گیری از طبیعت: باید به آسمان نگاه کرد تا وقط نماز را شناخت، به ستارگان نگریست تا قبله را شناخت، به آن توجه کرد تا پاک و مطلق و حلال و تمیز باشد، به خاک دقّت کرد تا برای سجده و تیمّم شرایط لازم را داشته باشد. عبادات الهی بدون طبیعت نمی شود
نوع فایل:word
سایز:13.4 KB
تعداد صفحه:9
دسته بندی | فقه و حقوق اسلامی |
بازدید ها | 2 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 12 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 8 |
نماز خوب چه نمازی است
یکبار یک نمازِ خوب بخوان
آیا کسی هست که روزی چند مرتبه بگه: «الرحمن الرحیم» باز هم نسبت به خدا بدبین باشه؟ آیا کسی هست چند مرتبه بگه: «مالک یوم الدین» و یوم الدین رو نبینه؟ یه بزرگواری از دوستان ما در نماز وقتی که می خواست بگه مالک یوم الدین چشمهاش رو می بست، گفتن: آقا! در نماز مکروهه که چشمات رو ببندی مگر برای حضور قلب. گفته بود: شما نمی فهمید، وقتی من می گم: «مالک یوم الدین» یوم الدین رو می بینم.
این دیدن، اون باطنی است که بهش می رسیم. حقیقت نماز اینه. یه مقداری ماها نسبت به نماز وضعمون ناجور شده. گره هایی که تو کارهای معنوی می خوره، مال همینه.
نماز برترین عبادات
در مجموعه عبادات اسلامی، نماز برترین عبادت است که با عنوان عمود و ستون خیمه دین از آن یاد شده است. زیباترین مجموعه ای که خداوند برای ذکر و یاد خود در اختیار بندگان قرار داده: « اقم الصلوه لذکری ».
اگر نماز در درگاه حضرت ربوبی مورد قبول واقع شود، باقی عبادات نیز قبول میشود و اگر رد شود، هیچ عملی پذیرفته نخواهد شد: « ان قبلت قبل ما سواها و ان ردّت ردّ ما سواها » و اولین عبادتی است که در روز قیامت مورد سئوال قرار می گیرد.
آری نماز « خیر العمل » است؛ یعنی بهترین کار در مجموعه اعمال صالح است.
حال باید توجه داشت مغز و روح نماز، همان حضور قلب است.
ادب و آداب نماز
حضور شاکرانه و عابدانه در برابر پروردگار، دلى پاک مىخواهد و نیّتى خالص، زندگى و رفتارى خداپسندانه مىطلبد و معرفتى عمیق و بصیرتى مکتبى. زبانى دور از گناه مىخواهد و چهرهاى نیالوده به نافرمانى معبود. توجّه و حضور قلب در نماز، ادب لازم در این عبادت والاست.
امام صادق علیه السلام فرمود: هنگام نماز، از دنیا و آنچه در آن است مأیوس شو، تمام هدف و توجّت به خدا باشد و یاد روزى باش که در برابر دادگاه عدل الهى قرار مىگیرى. (54)
سیماى نماز
البتّه عبادت، عنوان عامى است که نمونهها و مصداقهاى فراوانى را در بر مىگیرد و تنها در «نماز» خلاصه نمىشود. حج، روزه، امر بمعروف و نهى از منکر، جهاد، طلب روزى حلال، خدمت به همنوعان، درس خواندن و درس گفتن، عزادارى بر شهیدان کربلا، نیکى به پدر و مادر، یتیم نوازى، پرداخت خمس و زکات و ... همه و همه عبادت است. (البتّه به شرط خدایى بودن نیّت)
نوع فایل:word
سایز:12.3 KB
تعداد صفحه:8
دسته بندی | فقه و حقوق اسلامی |
بازدید ها | 2 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 27 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 34 |
نماز در قرآن وحدیث
فهرست موضوعی
1- پیش گفتار
2- فضیلت نماز
3 - ویژگی های نماز
4 - مواظبت بر نماز
5- مواظبت بر وقت های نماز
6- نماز پیش از اسلام
پیش گفتار
نماز، نخستین واجب الهى است که خداوند سبحان بر مردم مقرّر داشته و فریضه اى است که پیشتر از همه فرائض دیگر، باید آن را آموخت ؛ نخستین عمل انسان است که در آن نظر مى شود و نخستین چیزى است که از آن بازخواست مى گردد، اگر مقبول افتد بقیه اعمال هم پذیرفته مى شود و اگر رد شود، دیگر اعمال هم رد مى شود.
نماز ستون دین، استوارى و سیماى آن است. جایگاه آن در دین، مانند سر در کالبد است و حکایت آن، حکایت ستون خیمه است. نماز، بهترین دستور دین، برترین اعمال و محبوب ترین آن ها نزد خداى سبحان و برترین وسیله اى است که متوسلان براى نزدیک شدن به او بدان چنگ زده اند و معراج مؤمن است .
فضیلت نماز
1 ـ پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله : نماز، نور است.
2 ـ نماز، نور مؤمن است، نماز نورى از خداوند است.
3 ـ نماز انسان، نورى در دل اوست. پس هر کس مى خواهد، دلش را نورانى کند.
4 ـ نماز، دلیل روشن و آشکارى است.
5 ـ نماز پشت سر نماز بدون کار بیهوده در میانشان، در علّیین نوشته شود.
ویژگی های نماز
استوارى دین
1 ـ پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله : نماز، ستون دین شماست.
2 ـ مام علىّ علیه السّلام : خدا را! خدا را!در باره نماز،که ستون دین شماست.
3 ـ پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله : برپادارنده دین، نماز است.
4 ـ نماز، مانند ستون خیمه است؛ اگر ستون بر پا باشد، ریسمانها و میخها و پرده سود مى رساند و هنگامى که ستون بشکند نه ریسمان سودى دارد و نه میخ و پرده.
قرآن:
«بر نمازها و نماز میانه مواظبت کنید و خاضعانه براى خدا به پا خیزید.»
«و این خجسته کتابى است که ما آن را فرو فرستادیم، کتابهایى را که پیش از و کسانى آن آمده تصدیق مى کند. و براى اینکه پیرامون آنند [ مردم ] امّ القرى [ = مکّه ] را که هشدار دهى. و کسانى که به آخرت ایمان مى آورند، به آن نیز ایمان مى آورند، و آنان بر نمازهاى خود مواظبت مى کنند.»
«و آنان که بر نمازهایشان مواظبت مى کنند. آنانند که وارثانند.»
1 ـ امام صادق علیه السّلام : در باره آیه «و آنان که بر نمازهایشان مواظبت مى کنند»، فرمود: یعنى بر وقتها و حدود نماز .
2 ـ انس: هنگام وفات پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله ، در کنارش بودیم. پس به ما گفت: در باره نماز، تقواى الهى پیشه کنید، در باره نماز، تقواى الهى پیشه کنید ـ تا سه بار ـ .
نوع فایل:word
سایز:27.2 KB
تعداد صفحه:34
دسته بندی | فقه و حقوق اسلامی |
بازدید ها | 3 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 37 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 46 |
نماز کامل
پیشگفتار
مقدمه
- نماز
- عملی انسانی، خاص انسانها:
- برنامه ای الهام بخش برای توجه به خود، توجه به آغاز و انجام، و بالاخره توجه به زندگی و هدف اساسی از آن.
- تواضعی آگاهانه، در برابر بی نیاز مطلق و برآورنده همه نیازها از همه نیازمندان.
- برنامه ((آزاده سازی))، آزادی از تمام انواع بندگیها و پرستشها: از خودپرستی و غیرپرستی، جاه پرستی، مال پرستی.
- وسیله ای برانگیزنده و بازدارنده، برانگیزنده بسوی خیرات و بازدارنده از کژی ها و ناراستی ها.
- کششی بسوی نعمت بخش بی منّت، انس یابی و الفت و سپاس نسبت به دارنده و بخشاینده همه نعمتهای همه جانبه ای که، ما و همه موجودات را احاطه کرده است.
- وسیله ای برای بیشتر مانوس شدن با سرچشمه حیات و نیروگرفتن برای حرکت آفرینی و صفاجوئی و سلم طلبی و تجدید عهدی با ((عباد الله الصالحین)).
- بازیابی راه ((صلاح)) خود و جامعه، که هر روز بلکه در هر قسمتی از هر روز ممکن است شکل و مصداقی تازه پیدا کند.
تاریخچه نماز
الف- تاریخچه نماز
تاریخ نماز و پرستش به قدمت تاریخ ادیان، و سابقه ادیان به موازات پیشینه پیدایش حیات انسان است و اینک بررسی پیشینه تاریخی نماز، با توجه به آیات قرآنی. نماز، نخستین عبادتی که بر بندگان واجب شد.
خدای، تعالی، در آغاز سوره بقره در توصیف اهل تقوی فرمود:
الذین یومنون بالغیب و یقیمون الصلوه و...
همانان که به غیب؛ یعنی به وجود خدا، معاد و فرشتگان، ایمان دارند و نماز را به پا می دارند و ...
نماز در اسلام
برحسب بعضی از روایات، سه سال پیش از بعثت، جبرئیل (ع)، وضو و نماز را به پیامبر اکرم(ص) آموخته است. ولی آنچه مسلّم است از آغاز بعثت، خدیجه(ع) و علی بن ابیطالب(ع) با پیغمبر اکرم(ص) نماز می خواندند و در نماز ایشان، عمل رکوع و سجود، انجام می شده است. بتدریج بر مسلمانان نمازگزار، افزوده شد و ((جعفر و زید و ابوبکر)) و دیگران به این جماعت می پیوستند امّا پیغمبر (ص) و یاران، نماز خود را در کوهستانها ادا می کردند و چون دین حنیف، قوّت گرفت، با درخواست عمر، مسلمانان آشکارا به مقابل کعبه آمدند و به نماز و طواف پرداختند.
آنان که به دو بار نازل شدن سوره فاتحه، قائل شده اند، می گویند: سوره فاتحه، بار اوّل در سال اوّل بعثت، نازل شده و پیغمبر اکرم (ص)، آن را در نماز، قرائت می کرده اند و بار دوم در مدینه، نازل شده است.
تشریع پنج نماز
گفته اند: پیش از وجوب پنج نماز، مسلمانان فقط در بامداد و عصر، هر بار، دو رکعت نماز می خواندند تا آنکه در شب معراج، نمازهای پنجگانه مقرر گردید.
نوع فایل:word
سایز:37.5 KB
تعداد صفحه:46