مبانی نظری و پیشینه تحقیق ایمان مذهبی و سلامت روان

مبانی نظری و پیشینه تحقیق ایمان مذهبی و سلامت روان

دسته بندی	علوم انسانی
بازدید ها	4
فرمت فایل	docx
حجم فایل	57 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	29

فروشنده فایل

کد کاربری 3349

تمام فایل ها

مبانی نظری و پیشینه تحقیق ایمان مذهبی و سلامت روان

توضیحات: فصل دوم تحقیق کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

• همرا با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو تحقیق
• توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
• پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
• رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

• منبع : دارد (به شیوه APA)
• نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

قسمتی از مبانی نظری متغیر:

ایمان در لغت به معنای تصدیق و در اصطلاح دینی به معنای تصدیق و تسلیم به خدا و پذیرش حقانیت پیامبران الهی و کتب و فرمان‌هایی است که خداوند برای هدایت و تربیت انسان‌ها فرستاده است. در گفتاری از امیرالمؤمنین (ع) ایمان شناختن به دل و اقرار به زبان و عمل و بردن فرمان با اندام­ها و جوارح معرفی شده است (بدخشانی، 1388).

برخی نویسندگان (مثلاً، آذربایجانی، 1387، ص. 131) معتقدند که ایمان یکی از ویژگی‌های تأثیرگذار شخصیت است و از لحاظ سلسله مراتبی در بالاترین سطح و به‌عنوان عامل مرتبه‌ی سوم قلمداد می‌شود. به اعتقاد این نویسندگان ایمان مذهبی تأثیری گسترده بر ابعاد عاطفی، اخلاقی و اجتماعی زندگی انسان می‌گذارد و همه ابعاد این تأثیرات را نمی‌توان با ابزارهای مادی­گرایانه اندازه‌گیری کرد.

برخی از محققان مانند فولر (1981) ایمان را مفهومی انسجام دهنده قلمداد می‌کنند که نیاز به دین ندارد. در این دیدگاه، ایمان به‌عنوان عاملی برای انسجام بخشیدن به نیروهای متعدد و روابطی که زندگی مردم را تشکیل می‌دهد تعریف می‌شود که انسان‌ها را به سمت زندگی و زیستن سوق می‌دهد. در این دیدگاه، ایمان اساسی‌ترین مقوله در تلاش انسان برای ارتباط با تعالی (وجود بالا و فراتر از حدود تجربه ماده) قلمداد شده است (وارن، 2006، به نقل از گودرزی).

2-3-2. دیدگاه‌های مربوط به ایمان و معنویت

بهرام دشتکی (1389) در مقاله‌ای به بهترین نحو دیدگاه‌های پیرامون مذهب و معنویت را گرد آورده است. به گفته‌ی وی، نگاهی اجمالی به بازخورد روان­شناسان برجسته نشان می‌دهد که دست‌کم در حد نظام‌های بزرگ روان‌شناختی، روان­شناسان دیدگاهی بدبینانه به مذهب ارائه کرده‌اند. شاید این برداشت از دین، به فلسفه‌های غالب در آن زمان، حرکت افراطی علوم به‌سوی عینی‌نگری و نیز کنشگری‌های مذهب در آن زمان بازگردد. درمانگران دارای جهت‌گیری روان تحلیلگری، گرایش‌های مذهبی را نشانه‌های انحراف از سلامت می‌دانستند و تحت تأثیر فروید، معتقد بودند که پیوند با خداوند، ادامه‌ی وابستگی دوران کودکی است. بر اساس این نظریه، اعمال مذهبی، تکرار رفتارهای روان­آزرده­وار کودکی درباره‌ی والدین است. فروید می‌گوید که تا زمانی که دنیا تهدیدآمیز و پیش‌بینی‌نشده باشد، انسان در پی پدری متعالی است تا احساس محافظت و احساس ایمنی را در خود به وجود آورد (جنیا 1995، به نقل از جان بزرگی).

مقیاس جهت‌گیری مذهبی آلپورت، مبنای منطقی فراهم کرده است که بر طبق آن، مذهب بهتر درک می‌شود (داناهو، 1985). وی مذهب را به دو صورت درونی و برونی می‌داند و معتقد است که مذهب درونی ساختار معنا دهنده دارد، برحسب این­که تمام زندگی درک شده است. همچنین، آلپورت دریافت که مذهب درونی، با انعطاف‌پذیری، تساهل، پختگی، یکپارچگی و وحدت در ارتباط است و مذهب بیرونی، مذهب آسودگی، قراردادهای اجتماعی و فردی می‌باشد و در ارتباط با طبقه‌بندی‌ها، تبعیض، استثناسازی، ناپختگی، وابستگی، دیدگاه فایده گرا و تدافعی است (دیلی، 1997).

جلال تهرانی (1995) عنوان کرد که مذهب ظاهری در خدمت نیازها و ارزش‌های دیگری از قبیل کسب موفقیت و موقعیت در خانواده یا گروه اجتماعی و مجوز فعالیت‌های به سود فرد است و به جای آن­که روشنی‌بخش ارزش‌ها و زندگی باشد، مانعی در برابر واقعیت است؛ ازاین‌رو، طبیعی است که چنین مذهبی موردانتقاد نظریه‌پردازانی همچون فروید (1964) قرار گیرد که معتقدند مذهب ساختاری روان­نژند دارد و موجب ریا و تعصب می‌شود (مایرز، 1994، به نقل از برآبادی، 1383).

همان‌گونه که فروید و برخی از دانشمندان دیگر معتقدند، مذهب دست‌کم تا اندازه­ای در نیاز به امنیت و حمایت ریشه دارد. هود و همکارانش (1996) نتیجه گرفتند که بیشتر مردم در مواقع سختی به خدا روی می‌آورند. مواقعی که سبب ایجاد چنین وضعیتی می‌شود عبارت‌اند از:

مبانی نظری و پیشینه تحقیق ایمان مذهبی و سلامت روانمبانی نظری پایان نامه ایمان مذهبی و سلامت روانمبانی و پیشینه نظری ایمان مذهبی و سلامت روانفصل دوم پایان نامه ایمان مذهبی و سلامت روانمبانی نظری ایمان مذهبی و سلامت روانمبانی نظری و پیشینه پژوهش ایمان مذهبی و سلامت رواندانلود پیشینه و مبانی نظری پژوهش ایمان مذهبی و سلامت روانایمان مذهب

مبانی نظری و پیشینه پژوهش جهت گیری مذهبی (فصل دو)

مبانی نظری و پیشینه پژوهش جهت گیری مذهبی (فصل دو)

دسته بندی	مبانی و پیشینه نظری
بازدید ها	7
فرمت فایل	doc
حجم فایل	31 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	23

فروشنده فایل

کد کاربری 25339

تمام فایل ها

مبانی نظری و پیشینه پژوهش جهت گیری مذهبی (فصل دو)

در 23صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت doc

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)

نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

قسمتی از متن مبانی نظری و پیشینه

...

جهت گیری مذهبی

طی سالیان طولانی برخی اندیشمندان مذهب را عامل عقب‌ماندگی جوامع تلقی می‌کردند، اما در گذر زمان مشخص شد که نه تنها مذهب الهی عامل عقب‌ماندگی نیست بلکه می‌تواند عامل پیشرفت جوامع نیز باشد. در این زمینه و با این ادعا این پرسش مطرح می‌شود که آیا مذهب می‌تواند به‌عنوان یک عامل محرک مانند سرمایه فیزیکی بر توسعه و حتی تولید, توزیع و مصرف اثر مثبت داشته باشد؟ در این‌جا سعی شده است مذهب از بعد اثرگذاری بر این عوامل و پدیده‌ها به عنوان سرمایه مذهبی تعریف شود. در اینجا یادآور می‌شویم که منظور ما از مذهب، انحراف‌های ایجاد شده در بعضی مقاطع زمانی برای بهره‌برداری سیاسی, استحکام حکومت و یا خام کردن مردم جامعه همچون دوران پس از اوج‌گیری حکومت عباسیان و پس از آن عثمانی‌ها و یا صفویان و چرخش مسیر تبلیغات آموزه‌های مذهبی به سمت حفظ منافع حاکمان نیست, بلکه مذهبی واقعی و خالص که همراه آموزه‌های پیش‌برنده در جامعه مطرح است.

2-4-1- سرمایه مذهبی

در ابتدای این بحث این نکته را یادآور می‌شویم که منظور ما از مذهب, تحریف‌های موجود در مذاهب و یا انحراف‌های ایجاد شده در بعضی مقاطع زمانی برای بهره‌برداری سیاسی, استحکام حکومت و یا خام کردن مردم جامعه همچون دوران پس از اوج‌گیری حکومت عباسیان و پس از آن عثمانی‌ها و یا صفویان و چرخش مسیر تبلیغات آموزه‌های مذهبی به سمت حفظ منافع حاکمان نیست, بلکه مذهبی که همراه آموزه‌های پیش‌برنده در جامعه (مانند صدر اسلام و حتی چند قرن اول اسلام) مطرح است. بر این اساس سرمایه مذهبی به مجموعه نهادها, عملکردها،‌ تجربه‌ها،‌ اعتقادات، باورها،‌ ارزش‌ها، دانش، قوانین و مقررات،‌ نمادها و واقعیت‌های محیطی فیزیکی و غیر فیزیکی و مانند آن در جامعه می‌گوییم که از وجود مذهب و ایمان مذهبی نشأت گرفته باشد. سرمایه مذهبی را به دو بخش سرمایه مذهبی فردی و سرمایه مذهبی اجتماعی تفکیک می‌کنیم. سرمایه مذهبی در این قالب تعریف و تشریح مناسب‌تری پیدا می‌کند. سرمایه مذهبی فردی: به مجموعه مذهب انتخابی و اعتقادات، باورها، دانش، تجربه‌ها،‌ ارزش‌ها و عادت‌های حاصل از ایمان مذهبی و یا درباره مذهب نزد فرد، سرمایه مذهبی فردی می‌گوییم. به عبارت دیگر به عناصر مذهبی شکل‌دهنده و ساختار بخش رفتارهای فرد، سرمایه مذهبی فردی می‌گوییم که این عناصر به‌طور خلاصه عبارت‌اند از: کیفیت مذهب انتخابی فرد، اعتقادات، باورها، دانش، هنجارها، تجربه‌ها و عادت‌های مذهبی فردی. در اثرگذاری این سرمایه، نقش اساسی را عمق و گستردگی هریک از عناصر شکل‌دهنده آن ایفا می‌کنند که محور و پایه این عمق, ایمان مذهبی فرد است. پس از بیان سرمایه مذهبی اجتماعی به این موضوع اشاره می‌کنیم. سرمایه مذهبی اجتماعی: به مجموعه نهادها، عملکردها، قوانین و مقررات، ارزش‌ها، اعتقادات، باورها، هنجارها، دانش، نمادها و سمبل‌های برخواسته و شکل‌دهنده ساختار مذهبی جامعه، سرمایه مذهبی اجتماعی می‌گوییم. به عبارت دیگر می‌توان گفت مجموعه عناصر شکل‌دهنده ساختار مذهبی هر جامعه, سرمایه مذهبی آن جامعه است که این عناصر عبارت‌اند از:

کیفیت مذهب حاکم در جامعه (اصول اعتقادی و قوت، دقت و صحت آن).

نهادهای مذهبی جامعه.

عملکردهای مذهبی نهادهای اجتماعی.

قوانین و مقررات مذهبی حاکم در جامعه.

اعتقادات،‌ باورها، ارزش‌ها و هنجارهای مذهبی جامعه.

دانش و مهارت‌های مذهبی جامعه.

فضاها، نمادها و سمبل‌های مذهبی جامعه.

و مانند این‌ها.

2-4-2- سرمایه مذهبی و ایمان

ایمان به منزله تصدیق قلبی با رسوخ در عمق وجود انسان‌ها, باعث فراگیر شدن اثر مذهب و آموزه‌های آن در همه رفتارهای انسان می‌شود، از این‌رو می‌توان ایمان را مایه و نهاد اصلی سرمایه مذهبی فردی دانست. البته ایمان با اثرگذاری فزاینده بر سرمایه مذهبی فردی، ساختار سرمایه مذهبی اجتماعی را نیز شکل می‌دهد و آن را تقویت می‌کند. در باره اثرگذاری ایمان بر رفتارها, مباحث مفصلی وجود دارد و در این مقاله فرصت بحث آن نیست. (از جمله رجوع شود به عزتی، 1384) با این وجود به‌طور خلاصه می‌توان گفت وجود ایمان به خدا، جهان پس از مرگ، رسالت و هدایت الهی، معنویت و فرشتگان, موجب می‌شود ساختارهای اعتقادی، عاطفی و عملکردی افراد به شدت تحت تأثیر قرار گیرد و بر آن اساس رفتار افراد به‌صورت مورد نظر مذهب شکل بگیرد. این شکل‌گیری ساختارهای رفتاری, تشکیل سرمایه است و حاصل, همان سرمایه‌ای است که سرمایه مذهبی فردی می‌نامیم. با این وجود, این ساختارها می‌تواند بدون وجود ایمان نیز به صورت مذهبی شکل بگیرد. این شکل‌گیری می‌تواند بدون وجود ایمان فردی از طریق نهادهای اجتماعی, عادت‌ها و هنجارهای فردی و اجتماعی و مانند آن شکل بگیرد. از این‌رو اثر ایمان و سرمایه مذهبی دو اثر جداگانه است, اما این دو عامل بر یکدیگر مؤثر هستند. به همین صورت می‌توان گفت ایمان از طریق شکل‌دهی سرمایه مذهبی فردی بر سرمایه مذهبی اجتماعی و ساختار بخشی آن اثر مبنایی و پایه‌ای دارد، زیرا رفتارها، عملکردها، نهادها و مانند این‌ها در اجتماع توسط افراد شکل می‌گیرد. البته بسیاری از عناصر شکل‌دهنده ساختار سرمایه مذهبی اجتماعی, حاصل سرمایه مذهبی گذشتگان و ویژگی‌های تاریخی و محیطی جوامع در گذشته و امروز است. با این وجود, اثرگذاری این ویژگی‌ها نیز با تقویت ایمان مذهبی ـ که خود می‌تواند از ابعادی تحت تأثیر سرمایه مذهبی باشد ـ افزایش می‌یابد. (برای توضیح بیشتر درباره ایمان به عزتی, 1381 مراجعه کنید). اثرگذاری هریک از این‌ها به عمق نفوذ آن‌ها در جامعه، گستردگی کمی و کیفی آن‌ها، عملکرد و جایگاه صحیح و مناسب آن‌ها نزد مردم، دقت, صحت و فایده معنوی آن‌ها, مقبولیت آن‌ها نزد افراد جامعه و نظیر آن بستگی دارد. مذهب یک عامل محرک و برانگیزاننده کیفیت و کمیت اعمال و رفتارها و نتایج آن‌ها است...

...

-6-1- تحقیقات انجام گرفته در خارج از کشور

باتسون و همکارانش یافته‌های 115 مطالعه در مورد همبستگی میان دین‌داری و بهداشت روانی را تجزیه و تحلیل کرده و دریافته‌اند که 37 مورد از این مطالعات، نشان‌دهنده همبستگی مثبت میان دین‌داری و بهداشت روانی، و 47 مورد نشان‌دهنده ارتباط منفی است و 31 مورد نیز هیچ‌گونه همبستگی نشان نداده‌اند. این پژوهشگران، نتایج این مطالعات را به صورت جداگانه بر دین‌داری درونی و برونی تحلیل کرده‌اند. نتایج تحلیل 115 مطالعه باتسون و همکاران بر دین‌داری درونی و بیرونی نشان می‌دهد که جهت‌گیری مذهبی درونی، همبستگی مثبت با بهداشت روانی دارد، اما جهت‌گیری مذهبی برونی غالباً همبستگی منفی با بهداشت روانی دارد. (نیلمان^[1]، 2012).

اثر مذاهب مختلف (اختلاف مذهبی) بر رفتارهای اقتصادی

برخی از دیدگاه‌های ارایه شده در این زمینه, نوع مذهب را بر رشد اقتصادی مؤثر دانسته‌اند. می‌توان از اولین دیدگاه‌های ارایه شده در این زمینه به نظرات وبر اشاره کرد. از نظر وبر پروتستانیسم اعتقاداتی ارایه کرد که بر خلاف دیدگاه کاتولیک نه تنها به مال اندوزی جنبه قانونی می‌داد, بلکه آن را چنانچه صرف لذت‌های زودگذر نشود به منزله مشیت الهی تلقی کرد و در کنار آن به صورت‌های مختلف کسب ثروت را تأیید کرد. از این‌رو سرمایه‌داری و توسعه اقتصادی حاصل از آن را نتیجه ایجاد و توسعه تفکر و مذهب پروتستانیسم در مقابل کاتولیک می‌داند (وبر^[2], 1905، ترجمه 1958).

تاونی^[3] (1926) تلاش کرد نشان دهد نظر وبر صحیح نیست. ساموئلسون^[4] (1993) درباره نظرات او بررسی جامع‌تری انجام داد و نتیجه گرفت که بسیاری از نهادهای اشاره شده توسط وبر قبل از پروتستانیسم به‌طور محدود وجود داشت. دلاکرو^[5] (1995) نیز در ادامه این بررسی‌ها به این نتیجه رسید که برخی مناطقی که وبر توسعه آن‌ها را حاصل پروتستانیسم می‌داند،‌ کاتولیک نشین بوده‌اند. تولیسون^[6] (1992) نیز نظرات مشابهی را ارایه می‌کند.

در مقابل این‌ها روپر^[7] (1963) در بررسی خود کالوینیسم را در توسعه تجاری مؤثر دانسته است. آلن^[8] (1998) در بررسی خود, افزایش دستمزد (در یک زمان مشخص در اروپا) در شهرهای کاتولیک نشین (19%) را بیشتر از مناطق پروتستان نشین (4%) می‌یابد. مک کلری^[9] (2002) نیز درپی اثبات دیدگاه وبر بین مذاهب پروتستان، کاتولیک، اسلام، هندو و بودایی است. گلاه^[10] و ووریس^[11] (1989)، هیت^[12]، واترز^[13] و واتسون^[14] (1995), نیس‌بت^[15] (1989) و پالدام^[16] (1999) نیز نتایج مشابهی مبنی بر تفاوت اثر نگرش‌های حاصل از مذاهب مختلف به رشد اقتصادی می‌گیرند.

در کنار این بررسی‌ها بررسی‌هایی نیز انجام شده است که رابطه مذاهب مختلف با مصرف را بیان می‌کند. از جمله اولین دیدگاه‌های منسجم در این زمینه حاصل مطالعه هریشمن^[17] (1983) است که رابطه بین پیروی از مذاهب پروتستان، کاتولیک و یهود را با برخی رفتارهای مصرفی شهروندان آمریکا بررسی کرد و این رابطه را مثبت دانست. سود^[18] و ناسو^[19] (1995) نیز این رابطه را بین پیروان مذهب ژاپنی و پروتستان‌های امریکایی بررسی کرد و به این نتیجه رسید که رفتار مصرفی این دو گروه به‌طور مشخص از یکدیگر متفاوت است. مایر^[20] و شارپ^[21] (1962)، گری‌لی^[22] (1963)، گای^[23] (1991)، پیلی^[24] (1992)، گولدین^[25] (1992) و لهرر^[26] (2002) نیز این موضوع‌ها را بررسی کرده و به نتیجه رسیده‌اند که رفتار مصرفی پیروان مذاهب مختلف, متفاوت است.

---

[1] Neelman

[2]. Weber

[3]. Tawney

[4]. Samuelsson

[5]. Delacroix

[6]. Tolisson

[7]. Ropper

[8]. Allen

[9]. McCleary

[10]. Glah

[11]. Vorhies

[12]. Heath

[13]. Waters

[14]. Watson

[15]. NissBet

[16]. Paldam

[17]. Hirschman

[18]. Soood

[19]. Nasu

[20]. Maayer

[21]. Sharp

[22]. Garryly

[23]. Gay

[24]. Pyle

[25]. Goldin

...

مبانی نظری و پیشینه پژوهش جهت گیری مذهبی (فصل دو)

پرسشنامه جهت گیری مذهبی آلپورت 1963

پرسشنامه جهت گیری مذهبی آلپورت 1963

دسته بندی	پرسشنامه
بازدید ها	0
فرمت فایل	doc
حجم فایل	25 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	6

فروشنده فایل

کد کاربری 25253

تمام فایل ها

پرسشنامه جهت گیری مذهبی آلپورت 1963

توضیح :

ویژگی پرسشنامه (بطور خلاصه) :

تعداد گویه ها :

تعداد مولفه :

روایی و پایایی :

نحوه نمره گذاری :

منبع :

نوع فایل : ورد word وقابل ویرایش

تعداد صفحات :

توضیح :

پرسشنامه جهت گیری مذهبی آلپورت

پرسشنامه جهت گیری مذهبی آلپورت، شامل 21 جمله است که به آزمودن ی ارائه میشودوبعدازاطمینان بخشیدن به وی درحفظ امانتداری پاسخ های ارائ ه شده ازطرف آزمودنی،ازاوخواسته میشودباکمال صداقت،احساس ونگرش خودبه هریک ازعبارات راباعلامت زدن وانتخاب یکی ازگزینه هامشخص نماید

ویژگی پرسشنامه (بطور خلاصه) :


تعداد گویه ها : 21
تعداد مولفه : 2 ( جهت گیری مذهبی بیرونی و جهت گیری مذهبی درونی )
روایی و پایایی : دارد
نحوه نمره گذاری : دارد
منبع : دارد
نوع فایل : ورد word وقابل ویرایش
تعداد صفحات : 6

پرسشنامه جهت گیری مذهبی آلپورت 1963