مبانی نظری و پیشینه تحقیق در مورد عقل (فصل دوم)
| دسته بندی | مبانی و پیشینه نظری |
| بازدید ها | 1 |
| فرمت فایل | docx |
| حجم فایل | 68 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 57 |
مبانی نظری و پیشینه تحقیق در مورد عقل (فصل دوم)
در 56 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت docx
توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : خارجی و فارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت docx
قسمتهایی از متن مبانی نظری و پیشینه
الف) بخش اول : مبانی نظری
2-2- مفهوم عقل
در کتاب های معروف لغت عرب ، واژه ی عقل در معانی قلب ، تمیز ، تأمّل ، قلعه و حصن ، دیه ، قوّه و استعدادی که با آن آگاهی و علم تحقق می یابد ، ذکر شده است . ( احمدبن فارس ، 1404ق ، ج 4، صص 71-70) . به علاوه عقل به عنوان وسیله ی تفکّر و استدلال و ترکیب تصوّرات و تصدیقات آمده است .
عقل در زبان عربی از حیث مفهوم ، با عِقال تناسب دارد . ( فراهیدی ، 1414 ق ، ج9، ص253). و عِقال به معنای زانو بندِ شتر ( ابن منظور ، 1416 ق، ج 9، ص327). بندی است که به وسیله ی آن شتر سرکش بسته و طغیانگری اش مهار می شود ، و از این جهت عقل نامیده شده است که سر کشی غرایز و هوس ها بند می نهد و زانوی غضب و شهوت سرکش را می بنددو عِقال می کند ( جوادی آملی ، 1370، ص 70) . راغب در المفردات می نویسد : « اصل عقل ، امساک و نگهداری وضع چیزی است و به دو چیز گفته می می شود : اوّل ، به قوّه ای که آماده قبول دانش است که اگر انسان نداشته باشد ، تکلیف از او ساقط است . دوم ، به عملی که انسان به وسیله این قوّه کسب می کند و این همان چیزی است که قرآن کافران را به خاطر تعقّل نکردن ، مذمّت کرده است» ( مرزوقی و صفری ، 1386) . معنای واژه عقل به اختصار چنین است :
« نیروی تشخیص و باز شناخت حق از باطل در قلمرو شناخت های نظری ، و خیر از شر در قلمرو شناخت های عملی ، و بازدارنده از سیئات و سوق دهنده به حسنات » ( بهشتی ، 1389، ص 89).در قرآن کریم واژه عقل به کار نرفته است ولی مشتقّات فعلی آن فراوان به کار رفته است . چنان که در قرآن فعل « تَعقِلون »3 مرتبه ، فعل « یَعقِلون »2 مرتبه ، فعل « یَعقِلُ » 1 مرتبه ، فعل « نَعقِلُ »1 مرتبه و بالاخره فعل « عَقَلوه » نیز 1 مرتبه ، به کار رفته است . در مجموع مشتقّات فعلی عقل ، 49 مرتبه در قرآن به کار رفته است . علّامه طباطبایی درباره علّت به کار نرفتن واژه "عقل" در قرآن فرموده: « گویا لفظ عقل به معنای معروف امروزی از اسم های مستحدث بالغلبه است به همین دلیل در قرآن به شکل اسمی استعمال نشده است ». ( رفیعی ، 1385) در المنجد ، عقل به معنای « درک » آمده است و عقل به عنوان نور رحمانی در نظر گرفته شده است که نفس با آن اموری را درک می کند که با حواس ادراک نمی کند ( المنجد ، ص52، به نقل از مرزوقی و صفری ، 1386).فیروز آبادی در قاموس المحیط می گوید : عقل نوری روحانی است که به وسیله آن نفس انسان ، علوم ضروری و نظری را به دست می آورد ( فیروز آبادی ، 1991 م ، ص 9520؛ به نقل از ناصح و ساکی ، 1387) .علّامه مجلسی در بحار الانوار ( جلد 1) در بیان معانی اصطلاحی عقل می نویسد ، عقل در اصطلاح به امور زیر اطلاق می گردد : عقل عبارت است از قوّه ادراک خیر و شر و سبب تمییز بین آن دو ، و به وسیله عقل می توان اسباب امور را شناخت و به آنها معرفت پیدا کرد و هم چنین به چیزهایی که به عقل منجر می شود و یا از دستیابی به عقل مانع می شود ، معرفت یافت و عقل بدین معنا ملاک تکلیف و ثواب و عقاب است . عقل قوّه ای است که مردم آن را برای نظم دادن به امور زندگانی خویش به کار می برند . پس اگر موافق قانون شرع بوده و شارع آن را نیکو شمرده باشد ، « عقل معاش » نامیده می شود ؛ امّا اگر در امر باطل و حیله ای فاسد به کار رود ، شرع مقدّس آن را « شیطنت» می نامد .
....
الف) بخش اول : مبانی نظری
2-2- مفهوم عقل
2-2-1- اهمّیّت عقل
2-2-2- واژه های مترادف عقل
2-2-3- واژگان مقابل عقل
2 -2-4- عقل در قرآن
2-2-5- ادراکات عقلی
2-2-6- اقسام عقل
ب )پیشینه تحقیق
2-7- پایان نامه ها
2-8- مقاله ها
2-9- کتاب ها
2 -10- جمع بندی مبانی نظری وپیشینه تحقیق
الف ) مبانی نظری
ب ) پیشینه تحقیق
منابع :
الف ) منابع فارسی
ب )منابع عربی
پاورپوینت عقل از دیدگاه قرآن
| دسته بندی | فقه و حقوق اسلامی |
| بازدید ها | 1 |
| فرمت فایل | pptx |
| حجم فایل | 805 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 25 |
پاورپوینت عقل از دیدگاه قرآن
عقل از دیدگاه قرآن
در فصل قبل باختصار از زبان های قرآن سخن گفتیم و تذکر دادیم که قرآن برای
ابلاغ پیامش از دو زبان کمک می گیرد که عبارتند از استدلال منطقی و احساس.
هر یک از این دو زبان مخاطبی مخصوص به خود دارد که برای اولی عقل است و
برای دیگری دل . در این بخش به بررسی نظر قرآن دربارة عقل می پردازیم .
باید ببینیم آیا عقل از نظر قرآن سند است و به تعبیر علمای فقه و اصول آیا عقل
حجت است یا خیر ؟ و این بدان معنی است که اگر دریافتی واقعاً دریافت صحیح
عقل باشد آیا می باید بشر بدان احترام بگذارد و بر طبق آن عمل کند یا نه؟
و اگر عمل کند و احیاناً در مواردی مرتکب خطا شود آیا خداوند او را معذور
می دارد یا معاقب خواهد داشت ؟ و اگر عمل نکند آیا خداوند باین دلیل که
چرا با اینکه عقلت حکم می کرد ، عمل نکردی . او را مجازات خواهد کرد
یا خیر ؟
دلائل سندیت عقل
مسئله سندیت و حجیت عقل از نظر اسلام در جای خودش ثابت است.
و علمای اسلام نیز از ابتدا تاکنون – جز گروهی اندک – هیچ کدام در سندیت
عقل تردید نداشته اند و آن را جزو منابع چهارگانة فقه به حساب آورده اند.
1- دعوت به تعقل از طرف قرآن
ما چون دربارة قرآن گفتگو می کنیم لازمست دلائل حجیت عقل را از خود قرآن
استخراج نمائیم. قرآن به انحاء مختلف به خصوص تأکید می کنم که بانحاء
مختلف سندیت عقل را امضاء کرده است. تنها در یک مورد می توان از حدود
شصت، هفتاد آیه قرآن نام برد که در آنها به این مسأله اشاره شده است که ؛
این موضوع را طرح کرده ایم تا درباره آن تعقل کنید. بعنوان مثال از یک تعبیر
شگفت انگیز قرآن برایتان نمونه می آورم. قرآن می فرماید :
ان شرالدواب عندالله الصم البکم الذین لا یعقلون
( سوره انفال آیه 22 )
بدترین جنبنده ها کسانی هستند که کر و گنگ و لایعقلند. البته واضح است
که منظور قرآن از کر و لال ، کر و لال عضوی نیست ، بلکه منظور آن دسته
از مردم است که حقیقت را نمی خواهند بشنوند و یا می شنوند و به زبان
اعتراف نمی کنند. گوشی که از شنیدن حقایق عاجز است و صرفاً برای شنیدن
مهملات و خزعبلات آمادگی دارد . از نظر قرآن کر است. و زبانی که تنها برای
چرند گویی بکار می افتد به تعبیر قرآن لال است.
لایعقلون نیز کسانی هستند که از اندیشه خویش سود نمی گیرند. قرآن این گونه
افراد را که نام انسان زیبنده آنها نیست ، در سلک حیوانات و بنام چهار پایان
مخاطب خویش قرار می دهد.
پاورپوینت عقل و ارتباط آن با دین
| دسته بندی | فقه و حقوق اسلامی |
| بازدید ها | 2 |
| فرمت فایل | pptx |
| حجم فایل | 849 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 22 |
پاورپوینت عقل و ارتباط آن با دین
منابع شناخت دین:
قرآن
سنت
عقل
سؤال:
دین منسوب به خداست و عقل از قوای ادراکی بشر، پس چگونه ممکن است ادراک بشر زمینی منبع شناخت دین آسمانی شود؟
احکام عقل:
حکم عقل در مبادی تصدیق به کتاب و سنت
حکم عقل در فهم کتاب و سنت
حکم عقل در عرض کتاب و سنت
حکم عقل در طول کتاب و سنت
حکم عقل در مبادی تصدیق به کتاب و سنت
متوسل شدن به قرآن و سنت، نیازمند مقدماتی است که برخی از آنها جز از طریق عقل قابل اثبات نیست.
مانند اثبات وجود خدا – لزوم بعثت انبیاء
و عصمت انبیاء
راه های یقین عقل
تقلید: بطور منطقی یقین آور نیست، اما گاهی راه خوبی محسسوب می شود؛ در عین حال سست و بی ثبات است. مانند تقلید فرزندان از پدران خود.
فطرت و کشف شهود: از اصل شناخت حضوری است – ارزش بالاتری دارد، چون خود معلوم نزد عالم حاضر است. محرک خوبی برای آغاز اندیشه است.
مشکلات: غفلت – شبهات