دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 64 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 31 |
انواع ابرها
به طور کلی، انواع مهم ابرها را به طور خلاصه به شرح زیر میتوان بیان داشت:
1- ابرهای سیروس (Cirrus) : این ابرها از مرتفعترین ابرها بوده واغلب به صورت پرمانند و سفید رنگ و شفاف (ملو از بلورهای یخ) در آسمان دیده میشوند. این ابرها بعضاً به صورت دستههای منظم جدا از هم، در آسمان دیده میشوند در این صورت موسوم به سیروسهای هوای خوب بوده و اگر توأم با ابرهای سیرواستراتوس و آلتواستراتوس گردند. معمولاً علامت هوای بد میباشند.
2- سیرو استراتوس (Cirrostratus) : این ابرها را میتوان سیروسهای نازک تور مانندی دانست که از ابرهای کوچک سفید و به هم فشرده به شکل گوله پشمی شکیل یافتهاند و به علت شفافیت خورشید و ماه و ستارگان از پشت آنها قابل رویت بوده و اغلب هالهای دور خورشید و ماه تشکیل میدهند. این هاله نتیجه شکست نور بوسیله بلورهای یخ معلق در هوا است ظهور این ابرها، علامت نزدیک شدن هوای طوفانی بوده و به همین لحاظ، این ابرها را میتوان پیش از فرا رسیدن هوای بد و یا حالتهای طوفانی هوا، مشاهده نمود.
3- سیرو کومولوس (Cirrocumulus) : این ابرها اغلب از توسعه ابرهای سیرو استراتوس حاصل شده و بدون سایه میباشند و غالباً به جای خورشید و ماه هالهای در آسمان بوجود میآورند. ساختمان آنها اغلب متشکل از قطعات سفید رنگ بوده و معمولاً پیش از ابرهای سیروس در آسمان ظاهر میشوند. ظهور آنها در آسمان، مقدمه فرا رسیدن هوای ابری و طوفانی است.
4- آلتو استراتوس (Altostratus) : این ابرها به صورت لایههای یکنواخت و متحدالشکل خاکستری یا متمایل به آبی به صورت ترکیبی از الیاف، آسمان را میپوشانند.
به علت قشر ظریف این ابرها تشخیص موقعیت خورشید از پشت آنها امکانپذیر است معمولاً پس از پیدایش ابرهای آلتو استراتوس، ریزیشهای جوی در سطح وسیعی به طور مدام شروع میگردد.
5- آلتوکومولوس : (Altocumulus) این ابرها شامل لایهها و یا تکههای بزرگ گوی مانندی از قطرات زیر آب بوده که معمولاً بصورت شیار و یا امواج نسبتاً منظمی مشاهده میگردد. جریان عمودی هوا در لایهای که بوسیله این ابرها پوشیده شده، سبب رشد سریع قابل ملاحظهایی در جهت عمودی در این ابر میگردد به همین سبب، این ابرها اغلب در بالای قلل کوهها و یا در فوق جریانات عمودی مشاهده میگردند . این ابر اغلب شکل عدسی دارند . پدیدار شدن این ابرها در آسمان بیانگر شرایط بد هوا و ایجاد رعد و برق میباشد.
6- استراتوس : (Stratus) نوع اصلی این ابر لایهای یکدست و شبیه مه میباشد . و معمولاً به صورت توده متراکمی از بخار آب که قطر آن در همهجا یکسان است، مشاهده میگردد. ارتفاع این ابر از سطح زمین بسیار کم است بارندگی در این ابرها در حرارتهای فوق صفر درجه سانتیگراد بصورت ریزدانه میباشد.
7- استراتوکومولوس (Stratucumulus): این ابرها دارای رنگی تیره و یا سفید متمایل به خاکستری بوده معمولاً بصورت دسته یا خطوط و یا تودههای کروی مانند بزرگ و امواج کروی از ابرهای خاکستری با فواصل و شکافهای روشن تشکیل میگردد. این ابرها اغلب بیشتر آسمان را پوشانده و بارندگی آن بصورت ریزدانه بود. و در نتیجه فاقد شرایط بارندگیهای رگباری است.
8- نیمبواستراتوس : (Nimbostratus) این ابرها متراکم و فاقد شکل معینی بوده و تمام آسمان را بهطور نامنظم میپوشانند بارندگیهای حاصل از این ابرها اغلب مداومند.
9- کومولوس: (Cumulus) این ابرها اغلب ساختمان گل کلمی داشته و سطح بالای آن حالت گنبدی دارد و متشکل از قطعات کوچک ابرهای سفید پنبهای است که معمولاً صبحگاهان در امتداد ارتفاعات تشکیل میگردند و دارای حالت جوشش (در اثر صعود هوای مرطوب) هستند . قطعات پراکنده این ابرها تقریباً دارای ارتفاع یکسان و معرف به کومولوسهای هوای خوب میباشند.
10- کومولونیمبوس (Cumulunimbus): این ابرها را تودههای بزرگ و انبوه ابر که به شکل برج عظیمی سر به آسمان کشیدهاند تشکیل میگردند رنگ قسمت فوقانی در این ابرها متمایل به آبی و سطح زیرین آب کاملاً تیره میباشد . این ابرها به نام ابرهای رعدوبرق نیز معروفاند. و بارندگی آنها بصورت رگباری است. اغلب با یک جبهه سرد و فعال همراه بوده و یا در اثر ناپایداری محلی ایجاد میشوند و در عرضهای میانه اغلب در اوایل بهار و پاییز مشاهده میشوند.
سوراخ لایه اوزون
لایه اوزون در قسمت شمالی زمین در سال 1980 بین 15تا20 درصد کاهش پیدا کرده است. برای رفع این مشکل جمعی ازبهترین متخصصان زمین شناسی هر سال برای تحقیق وجستجو دور یکدیگر جمع می شوند .در سال 1992 پروکتیل مونترئال درباره’ لایه اوزون مطالعه و تحقیقی داشت که فهمید بزرگ شدن سوراخ لایه اوزون بستگی به آلودگی هوا و تولید مواد سمّی دارد.در همان سال سازمان ملل متحد و حفاظت از محیط زیست برنامه ای را طرّاحی کرد که این برنامه جهت محافظت و حمایت از محیط زیست و مخصوصا لایه اوزون به نام برنامهUNEPطراحی کرد که این برنامه جهت جلوگیری از تولید مواد سمّی و مواد شیمیایی آلوده کننده،است.مولکولهای اکسیژن(O2) به اکسیژن اتمیک (O) تبدیل می -شوند .اکسیژن اتمیک به سرعت با مو لکولهای بیشتری ترکیب شده و به شکل اوزون می شود .ان پوشش حرارتی که در سطح بالا رشد کرده و سلامتی لایه اوزون را به خطر انداخته است و این مورد باعث شده است که اگر استراتوسفر نباشد ما نتوانیم بدون آن زنده بمانیم . بالای استراتوسفر مقداری از آلودگی مضّر اشعه مادون بنفش را و همچنین تشعشعاتی از خورشید (امواج بین 320 تا 240) را که باعث می شود لایه اوزون آسیب ببیند و همچنین جان گیاهان به خطر بیفتد را جذب میکند.اشعه مادون بنفش با تابیدن نور مولکولهای اوزون را میشکافد ولی اوزون می تواند تغییر شکل بدهد و عکس العمل زیر ازآن حاصل میشود
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 6776 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 14 |
بخش اول : ابرها
ابر یکی از زیبا ترین جلوه های طبیعت است که گاهی به صورت رشته های ظریف ، گاهی به صورت لکه لکه در آسمان و گاهی اوقات به شکل گنبدهای بزرگ سر به آسمان کشیده ظاهر می شوند .
از دیدگاه هواشناسی ، ابر یکی از جنبه های مهم هواشناسی هوا در هر محل می باشد .
تمام ابرها از قطرات ریز آب ، یا بلورهای کوچک یخ که در جو به حالت معلق وجود دارند تشکیل گردیده و در فواصل مختلف در بالای سطح زمین واقع می شوند . این ذرات آن قدر ریزند که باد ملایمی می تواند آنها را به راحتی جابجا کند .
ابر می تواند وضعیت گذشته ، حال و آینده جو را نشان دهد . برای پیش بینی های کوتاه مدت با استفاده از مشاهدات محلی شاید ابرها یکی از دو معیار مهم قابل دسترس باشند . معیار دیگر ، سمت باد است .
مقدار ابرناکی : (( Cloudiness
مقدار ابری بودن آسمان یا بر حسب دهم سقف آسمان ( دهک ) که توسط ابر پوشیده شده است بیان می شود و یا این که به صورت تشریحی توصیف می گردد .
اگر کسی به آسمان نگاه کند و فرض نماید تمام سقف آسمان به ده قسمت شده باشد و تشخیص دهد که مثلا ً هفت قسمت از این ده قسمت از ابر پوشیده است ، در این صورت گفته می شود که درجه ابرناکی هفت دهم است و فقط با عدد 7 نوشته می شود . این مقیاس را یک دهم یا ده یک(Tenth) می گویند.
در یک نوع مقیاس دیگر ، سقف آسمان به هشت قسمت تقسیم می شود و مشخص می کنند که از این هشت قسمت چند قسمت آن پوشیده ازابر است . این مقیاس را یک هشتم یا هشت یک (Octa) می گویند .
وضعیت ابرناکی آسمان به صورت توصیفی نیز بیان می گردد که نمونه ای از آن در جدول زیر دیده می شود.
...
سقف ابر ( ارتفاع پایه ابر از زمین ) :
در هواشناسی ، سقف ابر یعنی ارتفاعی که در آن پوشش ابر شکسته ( حداقل پوشش 6/0 ) یا ابر کامل ( حداقل پوشش 9/0 ) است . چنانچه درجه ابرناکی آسمان از 6/0 کمتر باشد بدون توجه به ارتفاع ابرها ، سقف نا محدود گزارش می شود .
ابرهایی که در افق قرار دارند نسبت به ابرهای بالای سر ، تیره تر ، ضخیمتر و نزدیک به هم مشاهده می شوند ، اما این فقط یک توهم است . مثلا ً اگر ابرها از هم فاصله داشته باشند و از دور به آنها نظاره شود فاصله بین آنها، همانطور که در شکل زیر نشان داده شده است، کوچکتر دیده می شود.
...
اندازه گیری سقف ابر :
اطلاع از ارتفاع سقف ابر در پیش بینی های هواشناسی بسیار مفید است . این پارامتر به سادگی قابل اندازه گیری است :
در طول روز با فرستادن یک بالون که طوری باد می شود تا در هنگام رها شدن و اوج گرفتن سرعت مشخصی داشته باشد انجام می گردد . سرعت بالونها معمولا ً 120 متر در دقیقه است . پس از رها کردن ، به بالون توجه می شود تا صعود نموده و در میان ابرها ناپدید شود . فاصله زمانی رها گردیدن تا ناپدید شدن ( بر حسب دقیقه ) ضرب در 120 ارتفاع لبه پایین ابرها را بر حسب متر می دهد .
در شب ، ارتفاع سقف ابر با وسیله ای به نام نورافکن سقف (Ceiling light)تعیین می شود . این دستگاه یک لامپ پروژکتور بسیار قوی است که نور آن عمودی به طرف بالا می تابد تا به ابرها برخورد کند . مطابق شکل زیر ، بیننده در فاصله ای از پروژکتور ایستاده و به آسمان نگاه می کند تا نور انعکاس یافته از ابرها را مشاهده نماید . سپس زاویه بین خود و محل برخورد نور به سقف ابر را نسبت به افق با یک شیب سنج اندازه گیری می کند . آنگاه با استفاده از روابط ساده مثلثاتی ، ارتفاع سقف ابر محاسبه می شود .
طبقه بندی ابرها :
بر اساس اطلس بین المللی ابرها که توسط سازمان جهانی هواشناسی WMO
( World Meteorological Organization )در سال 1956 تهیه شده است ابرها به 10 شکل یا جنس طبقه بندی شده اند که در ادامه به تشریح آنها می پردازیم .
شکلهای اساسی ابر :
اساسا ً ابرها به سه شکل تقسیم می شوند که انواع ده گانه طبقه بندی شده درداخل این سه دسته قرار می گیرند :
- ابرهای سیروس( Cirrus )
- ابرهای کومولوس ( Cumulus )
- ابرهای استراتوس ( Stratus )